VIẾT BÀI LUẬN SĂN HỌC BỔNG (Statement of Purpose / SOP ) THẾ NÀO?

Đó là lời chia sẻ của ông Markus Deserno, Giáo sư Khoa Vật lý (ngành Biophysics) tại Carnegie Mellon University sau nhiều năm kinh nghiệm chủ trì các hội đồng tuyển sinh các trường cao học tại Mỹ.

Ông đã viết ra những dòng tâm huyết về vấn đề này trên website của Khoa nhằm giúp các ứng viên có cách tiếp cận hiệu quả hơn trong quá trình viết bài luận săn học bổng (viết statement of purpose).

Schorlarship EZ hi vọng sau bài viết này, những ai đang có ý định học cao học sẽ không còn phải lăn tăn trong việc chuẩn bị hồ sơ nữa nhé!

Lưu ý 1 khi viết bài luận săn học bổng (SOP): MỤC ĐÍCH CỦA BẠN LÀ GÌ?

Tại sao bạn muốn học lên cao học? Bạn mong muốn đạt được điều gì? Điều gì thắp sáng ngọn lửa của bạn? Hãy tạo động lực cho bước tiến lớn này! Tất nhiên, điều này quan trọng hơn nhiều so với nhiệm vụ trước mắt là viết bài luận săn học bổng (SOP).

Vì thế mà tôi thấy lạ khi khá nhiều người vấp phải vấn đề này mà không suy nghĩ cẩn thận. Hay có bạn lại khuyết hẳn việc đề cập mục đích rõ ràng trong thư mà dành chữ còn lại cho những câu xáo rỗng về tình yêu của bạn đó với ngành bạn học (nếu vậy, hãy thể hiện sự độc bản, coi tiếp mục 4. để hiểu rõ hơn).

Có rất nhiều thứ có thể trở thành động cơ cho bạn: mong muốn nghiên cứu thực sự, sau khi bị cuốn hút bởi việc này trong các dự án đại học; một vấn đề cụ thể đã xảy ra với bạn trong một thời gian dài mà bạn muốn giải quyết; mong muốn giúp đỡ mọi người; một quan tâm sâu sắc đến giáo dục vật lý; hy vọng phá bỏ những kỳ vọng về ngành mà bạn trước giờ vẫn ảo tưởng.

Dù đó là gì, hãy đảm bảo rằng bạn tự hiểu rõ về điều đó và sau đó nói với hội đồng về chúng! Việc phản ánh sâu sắc về động lực của bạn và sau đó nói về nó một cách hấp dẫn với lòng tin tưởng nghiêm túc khiến SOP của bạn thực sự thuyết phục.

Lưu ý 2 khi viết bài luận săn học bổng (SOP): BỘ PHẬN TIẾP NHẬN CẦN GÌ Ở BẠN?

Để đối trọng với điểm đầu tiên: Hãy nhớ rằng trường học là một con đường hai chiều. Bạn muốn đạt được điều gì đó từ nó, thì bộ phận tiếp nhận bạn cũng vậy. Rốt cuộc thì, họ trả tiền cho bạn học để làm gì?

Một bài tập tinh thần rất hữu ích khi chuẩn bị viết bài luận săn học bổng SOP — hoặc, đối với vấn đề đó, bất kỳ đoạn văn nào mà bạn muốn làm người khác lung lay — là đặt bạn vào vị trí của họ.

Những gì họ đang tìm kiếm? Điều gì quan trọng đối với họ? Họ sẽ coi một lá cờ đỏ là gì? Điều gì sẽ tấn công họ như một lập luận chiến thắng? Đừng làm điều này một cách hời hợt.

Thực sự cố gắng lật ngược góc nhìn của bạn. Điều này sẽ giúp bạn trả lời câu hỏi liệu họ có quan tâm đến kỹ năng rad của bạn khi là một vận động viên trượt ván (có thể là không), hay về việc bạn đã dạy kèm môn hóa nhiều giờ ở trường trung học (có thể là có).

Sau đây là một vài điều bộ phận tiếp nhận quan tâm theo kinh nghiệm của tôi:

️ Bạn sẽ vượt qua 1-2 năm đầu tiên của các khóa học sau đại học?

Bởi vì nếu bạn không làm như vậy, thì khoản đầu tư đáng kể của họ vào bạn (học phí và tiền chi tiêu trong hai năm đầu tiên có thể lên đến $100,000!) Không mang lại lợi nhuận.

Đây là lý do lớn nhất tại sao họ quan tâm đến điểm trung bình của bạn, các khóa học bạn đã tham gia và liệu bạn có học tốt các khóa học tốt nghiệp mà bạn quyết định tham gia hay không. Đây cũng là điều mà các bài kiểm tra như GRE vật lý có thể dự đoán được thực lực của ứng viên.

️ Bạn có nhận ra việc đẩy ranh giới kiến ​​thức khó khăn như thế nào không?

Nghiên cứu trong thế giới thực thường là nghệ thuật của sự kiên trì trong cuộc chiến đấu ngoan cường chống lại những chướng ngại vật lì lợm. Có rất nhiều thách thức, bối rối, thất bại và những khởi đầu mới. Điều này đòi hỏi rất nhiều sức chịu đựng, sự cống hiến và khả năng chịu đựng sự thất vọng. Bạn có điều đó trong bạn?

Hội đồng tuyển sinh sẽ tìm kiếm bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy bạn đã sẵn sàng cho việc này. Đó là lý do tại sao họ rất háo hức xem ứng viên có nghiên cứu khi học đại học không, đặc biệt là việc bạn ấy chọn nghiên cứu ở phòng lab ngoài các môn học bắt buộc.

Không quan trọng liệu lĩnh vực đó có liên quan đặc biệt chặt chẽ đến những gì bạn có thể muốn theo đuổi ở trường trung học hay không, miễn là bạn nhìn thấy điều thực sự mà bạn đang háo hức đăng ký. Tuy nhiên, một khi bạn tạo ra được bước đột phá khoa học đó, bạn sẽ cảm thấy mình là vua của thế giới. Cảm giác về thành tích sâu sắc là điều đáng kinh ngạc, nhưng cũng khó kiếm được.

️ Bạn có hiểu trách nhiệm của mình không?

Một khi bạn tham gia một nhóm nghiên cứu, công việc của bạn sẽ đóng góp vào tiến bộ khoa học của họ. Họ dựa vào bạn để thực hiện thử nghiệm đó thành công hoặc hoàn thành phép tính đó. Họ cần bạn trở thành một cầu thủ tận tụy trong một đội nỗ lực vì thành công, sự công nhận và tiền tài trợ trong tương lai.

Bạn có hiểu rằng đây sẽ là một phần công việc của bạn? Trường đại học đó không chỉ là một hành trình hướng tới sự phát triển khoa học cá nhân của riêng bạn, mà còn là một cam kết để nâng tầm bản thân trong một đội dựa vào bạn?

Lưu ý 3 khi viết bài luận săn học bổng SOP : TẬP TRUNG VÀO SỰ PHÁT TRIỂN CỦA BẠN NHƯ MỘT NHÀ KHOA HỌC TRẺ

Viết bài luận săn học bổng sau đại học (SOP) khác với viết một bài luận xin vào đại học (thường dưới dạng PS – Personal Statement). Nhiều người nộp đơn cảm thấy bị cám dỗ khi viết về những trải nghiệm biến đổi trong thời thơ ấu của họ, những sự kiện đã đưa họ đến quỹ đạo mà họ đang có hiện tại.

Đây thực sự là một mở đầu tuyệt vời cho một SOP, nhưng chỉ có thế: một “màn dạo đầu.” Trên thực tế, phần mở đầu của SOP cần thẳng thắn đề cập đến những gì hội đồng thực sự muốn nghe .

Họ muốn biết bạn đã phát triển như thế nào về mặt học tập, bạn đã đạt được những kinh nghiệm và kỹ năng nghiên cứu nào, điều gì buộc bạn phải nộp đơn vào trường cao đẳng (và lý do tại sao lại học trường cao đẳng này).

Tất nhiên, bạn không chỉ muốn liệt kê các dự án và kỹ năng của mình. “Good writing creates context.” Và một trường học tốt quan tâm đến con người bạn, chứ không chỉ là một “nhà khoa học” như bao người khác.

Nhưng, cũng đừng quên rằng bạn đang đăng ký một vị trí trong một chương trình cạnh tranh trong lĩnh vực kỹ thuật cao. Hãy tập trung vào những điều quan trọng cho việc đó. Ví dụ, bạn có thể viết về cách bạn giải quyết vấn đề, hoặc cách bạn đối phó với những trở ngại và khó khăn (bởi vì vượt qua những trở ngại và khó khăn sẽ là một phần quan trọng trong cuộc đời sinh viên cao học của bạn).

Hồ sơ học tập của bạn đã chuẩn bị cho bạn như thế nào cho những gì bạn muốn làm? (nhưng đừng chỉ nhắc đi nhắc lại về điểm của bạn vì hội đồng đã có rồi).

Nếu bạn có tài giảng dạy và giải thích mọi thứ, bạn cũng có thể chỉ ra điều đó. Họ có thể cần bạn làm kỹ thuật viên trong một học kỳ khi cố vấn của bạn thiếu kinh phí, và một lúc nào đó bạn sẽ phải thuyết trình và viết bài.

Lưu ý 4 khi viết bài luận săn học bổng SOP : TRÁNH THÔNG TIN SOẠN SẴN (Boilerplate)

Một trong những điều thực sự quan trọng bạn cần đạt được trong SOP của mình là trở thành một ỨNG VIÊN ĐÁNG NHỚ, chứ không chỉ là một con số khác trong trang tính Excel, được sắp xếp… bằng điểm trung bình.

Một ai đó có thể đưa ra bởi một thành viên hội đồng trong một cuộc thảo luận khi vẫn còn “slots” (và luôn luôn có trường hợp này xảy ra) sau khi tất cả các trường hợp “hiển nhiên” đã được chấp nhận và có hàng chục hàng chục ứng cử viên mà hầu như không thể phân biệt được bằng các con số.

Nếu tại thời điểm đó, một thành viên ủy ban nhớ lại bạn và bắt đầu nói về bạn, thì bạn đã gần như chiến thắng. Tại sao? Bởi vì trong số hàng tá ứng viên, về nguyên tắc, tất cả mọi người đều có thể được nhận, bạn thường kết thúc việc thừa nhận những người mà bạn đang nói đến vì bất cứ lý do gì.

Vì vậy, để trở nên đáng nhớ là rất quan trọng. (Tất nhiên, bạn cũng không muốn trở thành người đáng nhớ đối với một SOP đặc biệt kém. Trong trường hợp này, “bad press isn’t better than no press at all”)

Nếu đó là mục tiêu của bạn, thì đừng bao giờ sử dụng VĂN SOẠN SẴN. Bạn sẽ không nổi bật bằng cách tái chế bromua của những ngày xưa cũ, bằng cách loại bỏ tất cả những khuôn mẫu của nhà khoa học mới chớm nở đầy nhiệt huyết và say mê vật lý.

Tôi không thể đếm được số lần tôi đã đọc câu “Từ khi còn nhỏ, tôi đã bị mê hoặc bởi vẻ đẹp khó lường của thiên nhiên.” Có thể bây giờ điều này mô tả bạn rất tốt, nhưng bạn phải tìm một cách để nói nó không phải là một sự đa số.

Một số người dường như tin rằng giải pháp cho vấn đề này là sử dụng nhiều TỪ ĐỒNG NGHĨA. Đừng dại! Từ điển đồng nghĩa sẽ tuyệt vời nếu bạn muốn tìm một từ phù hợp nhất trong một ngữ cảnh nhất định và thường có nhiều từ tốt hơn những từ mà bạn nghĩ đến đầu tiên.

Nhưng, nó không nên được sử dụng để thổi phồng bài viết của bạn thành một trò đùa của những kẻ kiêu căng ngạo mạn. Đó không phải là bạn. Điều đó không xác thực. Và không ai thích đọc nó!

Lưu ý 5 khi viết bài luận săn học bổng SOP : HÃY CHỈ RA, ĐỪNG KỂ LỂ! (Show, don’t tell)

Bạn muốn được biết đến là người thông minh, chăm chỉ, sáng tạo, năng động,… – những tính từ này đều tốt cả. Đồng thời, hầu hết mọi người đều có xu hướng dè dặt với những lời khen về mình.

Khi chúng tôi hướng dẫn học sinh cách chuẩn bị một đơn xin học cao học (hoặc một công việc trong ngành), chúng tôi khuyên các em cần phải vượt qua được chứng ngại “khoe.”

Chắc có lẽ, chúng tôi chưa thực sự nói cho các em biết cách làm khéo léo, và vì vậy, một số lượng lớn sinh viên dường như nảy sinh ý định rằng họ chỉ cần bớt ngượng mà xài liên tục những từ ngữ khen ngợi về mình vào SOP. Điều này sẽ tạo nên sự gượng ép.

Nhưng làm thế nào để một người biết cách tự khen mình? Thực ra, câu hỏi này cũng không khó lắm. Bạn chỉ cần chỉ ra, chứ đừng nói. Thay vì tự gọi mình là “thông minh”, hãy đưa ra một ví dụ khi sự thông minh của bạn thể hiện rõ ràng.

Giả như có 1 lần bạn giải quyết một vấn đề trong khi nhóm của bạn bối rối còn bạn đã tìm ra giải pháp. Thay vì tự gọi mình là “làm việc chăm chỉ”, hãy nói về lần mà bạn đã thu thập dữ liệu quan trọng vào lúc 2 giờ sáng trong một tuần liền cho tới thao tác đồng bộ hóa dữ liệu.

Và thay vì tự gọi mình là “có động lực” và “tận tâm”, hãy mô tả cách bạn đã thảo luận về các lựa chọn REU và các dịch vụ đi kèm của khóa học với cố vấn học tập của mình, để chuẩn bị tốt nhất cho việc học sau ĐH. Đúng, làm theo cách này không hẳn là ngắn gọn, súc tích nhưng nó nói lên nhiều điều về bạn, thuyết phục hơn và bớt gượng hơn nhiều.

Bạn còn có thể dành những lời khen về bản thân mình ở chỗ khác, chứ không phải chỉ SOP. Đó là trong thư giới thiệu bạn đã yêu cầu người cố vấn và cố vấn của bạn viết về bạn. Nếu họ đã chấp nhận hỗ trợ hồ sơ ứng tuyển của bạn, thì gần như chắc chắn họ muốn viết một bức thư đầy thuyết phục. Cũng bởi vì họ không muốn viết nhiều (và hội đồng cũng không muốn đọc nhiều…), những lời khen ngợi sẽ khúc triết hơn và hoàn toàn không bị gượng.

Một “pro tip” cho bạn là ngay cả khi người viết thư của bạn muốn viết theo hướng ủng hộ, điều đó không có nghĩa là họ có đầy đủ thông tin để viết. Họ viết rất nhiều thư, và họ có rất nhiều học sinh. Và trí nhớ của họ thường “mù mờ” hơn bạn tưởng. (Tin tôi đi, tôi biết. Tôi là một trong số đó)

Vì vậy, tôi yêu cầu các sinh viên mà tôi đã hứa gửi thư gửi kèm cho tôi một “bảng thành tích” liệt kê những đặc điểm họ tự hào nhất về mình. Nhiều khi, tôi có thể viết được nhiều hơn dựa vào trải nghiệm của mình về bạn đó. Nếu bạn cảm thấy thoải mái với điều này, hãy cung cấp cho người viết thư của bạn những thông tin như vậy.

Lưu ý khi viết bài luận săn học bổng SOP : TÌM HIỂU VỀ TRƯỜNG/KHOA TRÊN WEB

Một SOP mạnh phải được điều chỉnh cho phù hợp với trường bạn ứng tuyển. Ở phần cuối SOP, bạn sẽ cần giải thích vì sao bạn thấy mình phù hợp với chương trình của họ. Bạn có háo hức theo đuổi vật lý vật chất cô đặc và rất ấn tượng với “Trung tâm Công nghệ Sinh học” đã được xây dựng trong nhiều năm không? Hãy nói với họ điều đó!

(Các giáo sư cũng hay viển vông và thích được tâng bốc. Nhưng hãy biết ranh giới giữa lời nói ngọt ngào và sự ăn ý!) Có giáo sư vật lý sinh học nào mà bạn đã làm việc cùng trong một dự án đại học của mình không? Hãy nói với họ! Cố vấn của bạn đã giới thiệu bạn với một nhóm nghiên cứu tuyệt vời và bạn mong muốn trở thành một phần của nhóm đó? Nói với họ như thế!

Khi bạn chọn trường bạn quyết định ứng tuyển, tham khảo trang web của họ và đảm bảo rằng các chủ đề nghiên cứu và cơ hội khoa học có sẵn tại nơi đó phù hợp với sở thích cá nhân của bạn. Đây chắc chắn là một phần quan trọng trong “nghiên cứu” mà bạn cần thực hiện khi apply.

Giờ thì bạn hoàn toàn có thể nói rằng chương trình của họ làm bạn phấn khích. Đây là lý do tại sao, trong số tất cả các trường trung học trong cả nước, bạn đã chọn chương trình của họ để đăng ký.

Hãy đề cập đến việc bạn đã tìm hiểu về nơi bạn đang ứng tuyển như thế nào, phù hợp với thế mạnh và tầm nhìn của họ, biết ai làm gì và bạn phù hợp ở đâu, là một cách tuyệt vời để thể hiện rằng bạn đang nghiêm túc quan tâm đến trường bạn nộp hồ sơ.

Điều này gần như 100% luôn giúp bạn nổi bật so với các thí sinh khác. Nhưng bạn nên cẩn thận về hai điều: thứ nhất, các trang web không được cập nhật đầy đủ thường xuyên và giáo sư có tiếng ở trường rất có thể lại chỉ đóng vai trò danh dự (hoặc, tệ hơn). Và thứ hai, bạn đang ở giai đoạn đầu của sự nghiệp như một nhà khoa học và nhà vật lý.

Bạn vẫn chưa thấy gì cả! Ở giai đoạn sự nghiệp của mình, bạn chưa giành được quyền được bảo đảm về những lĩnh vực vật lý đáng để theo đuổi. Đừng trở thành một người đang chìm đắm trong sự nghiệp, trừ khi bạn thực sự chắc chắn rằng bạn biết mình muốn làm gì.

Điều chỉnh SOP của bạn như thế này có thể mất thời gian. Và tiếc là, thời gian nhiều hay ít còn tùy thuộc vào số lượng hồ sơ bạn định gửi. Trong trường hợp đó, hãy dành điều này cho những trường bạn muốn trúng tuyển nhất.

Lưu ý khi viết bài luận săn học bổng SOP : NGẮN GỌN, SÚC TÍCH

Qua những gợi ý trên, tất cả những điều bạn có thể hoặc muốn viết về, thì SOP là phần khó nhất. Vì thế, hãy viết một cách ngắn gọn và súc tích. Các giảng viên trong các hội đồng tuyển sinh phải đọc hàng chục, đôi khi hàng trăm SOP, và nếu bất kỳ bức thư nào “lải nhải” quá nhiều, họ sẽ mất hứng thú với SOP đó— hay thậm chí là với chính bạn.

Phải thừa nhận rằng thực sự rất khó để nói về tất cả những thứ bạn cần, nhưng đó cũng là một kỹ năng khác mà bạn cần học: khả năng viết ngắn. (Mẹo: không sao chép bất cứ thứ gì mà hội đồng đã có theo mọi hình thức, chẳng hạn như CV và điểm, trừ khi bạn muốn nhấn mạnh một cách rõ ràng đó là những điều rất quan trọng). Nên nếu bài viết của bạn cho thấy bạn có khả năng giao tiếp, hội đồng sẽ khá hài lòng.

Bạn có thể dễ dàng kiểm tra độ dài SOP của mình; nhưng liệu nó có thực sự tốt hay không thường đòi hỏi một cặp mắt thứ hai. Hãy đưa nó cho người khác đọc để nhận được lời phê bình trung thực. Lý tưởng nhất là người biết cách đọc các tài liệu này, như cố vấn nghiên cứu của bạn.

Bạn bè của bạn có thể đề nghị bạn giúp đỡ và họ có thể có những ý tưởng và ý kiến ​​tuyệt vời để triển khai; nhưng họ có vẻ mơ hồ về những gì thực sự tạo nên một điều gì đó như bạn đang có. Hãy nhờ cậy tới sự trợ giúp từ những người tiền nhiệm vì họ có nhiều kinh nghiệm hơn bạn trong lĩnh vực này.